Publicacións

60. Novas tecnoloxías e materiais (2)

Fai unha breve descrición (mínimo 3 liñas) de cada tecnoloxía: Nanorobots : minúsculos robots de tamaño nanométrico e con formas variadas que son capaces de actuar de forma autónoma. Grazas ás súas diminutas medidas poden realizar diferentes funcións e moverse con facilidade, desde viaxar ao interior do organismo humano para loitar contra moitas enfermidades a ser empregados para limpar o medio ambiente ou na detección de pragas. Internet das cousas : proceso que permite conectar elementos físicos cotiáns ao Internet: desde obxectos domésticos comúns, como as lámpadas de luz, ata recursos para a atención da saúde, como os dispositivos médicos; tamén abarca pezas e accesorios persoais intelixentes e mesmo os sistemas das cidades intelixentes. É, por tanto, un sistema tecnolóxico que permite que os obxectos se conecten a Internet e entre si. Tecnoloxía LED : material semiconductor que é capaz de emitir unha radiación electromagnética en forma de luz. A tecnoloxía LED presenta moitas vant

59. Novas tecnoloxías e materiais

Fai unha breve descrición (mínimo 3 liñas) de cada tecnoloxía: Estaneno : construción bidimensional de átomos de estaño cuxa existencia se demostrou teoricamente e que sería un illante topolóxico e, polo tanto, mostraría supercondutividade ao conducir a electricidade polos seus bordos sen resistencia a temperatura ambiente. A adición de flúor aos átomos á capa monomolecular de estaño podería estender a temperatura crítica ata os 100 ºC, facéndoo práctico para o seu uso en circuítos integrados para facer computadores máis rápidos, máis pequenos e enerxeticamente eficientes. Biomaterial : material destinado a ser introducido nun tecido vivo, especialmente como parte dun elemento cirúrxico ou implante. A nivel fisiolóxico, estes materiais teñen propiedades únicas en comparación co resto, xa que poden poñerse en contacto cun tecido vivo de forma inmediata sen causar respostas inmunes negativas no paciente. Os biomateriais poden ser materiais biolóxicos naturais (como a madeira ou a pel) ou

58. Dicionario de acrónimos

Procura acrónimos relacionados con Internet. ABAP : Programación Avanzada para Aplicaciones de Gestión AES : Estándar de Encriptación Avanzado API : Interfaz de Programación de Aplicaciones ARP : Protocolo de Resolución de la Dirección CARO : Organización de Investación de Antivirus de Computadora DAO : Objeto de Acceso a Datos DIMM : Módulos de Memoria con Contactos Duales FAT : Tabla de Asignación de Archivos GUI : Interfaz Gráfica de Usuario IDE : Entorno Integrado de Desarrollo MAN : Red de Área Metropolitana POO : Programación Orientada a Objetos RIM : Red Inalámbrica Municipal SCM : Sistema de Control de Código Fuente SDK : Kit de Desarrollo de Software SPOC : Punto Único de Contacto TDD : Desarrollo Guiado por Pruebas TIC : Tecnologías de la Información y la Comunicación VCS : Sistema de Control de Versiones VPN : Red Privada Virtual WAM : Red de Área Amplia WLAM : Red de Áreal Local Inalámbrica

57. Biotecnoloxía

Define organismo transxénico. Un organismo transxénico é un ser vivo, dotado ou non de órganos, que recibiu un ou varios xenes suplementarios que se comportan como novos caracteres. Trátase dun organismo con modificacións xenéticas que leva algún xene procedente doutras especies. En que consiste a enxeñaría xenética? A enxeñaría xenética é unha ciencia que emprega tecnoloxías de laboratorio para alterar a composición do ADN dun organismo. Consiste principalmente na introdución dun xene no xenoma dun individuo que carece del ou o ten defectuoso, para dotalo de novas facultades. Que son os órganos biónicos? Os órganos biónicos son unhas máquinas ou instrumentos que funcionan de forma autónoma a través dunha serie de motores que se moven por impulsos eléctricos controlados por uns elementos externos que provocan ese movemento (non controlado polo ser humano) e que realizan as funcións do órgano que perdeu a súa funcionalidade. Que é o transhumanismo? O transhumanismo é un movemento intel

56. A biotecnoloxía

Que é a biotecnoloxía? A biotecnoloxía é o conxunto de técnicas que utilizan sistemas biolóxicos e organismos vivos (ou os seus derivados) para a creación ou modificación de produtos ou procesos para usos específicos. Cales son os campos de aplicación da biotecnoloxía? A biotecnoloxía é coñecida pola súa área multidisciplinar, xa que se aplica en química, bioloxía e procesos varios para poder chegar a diferentes sectores como medicina, farmacia, agricultura, ciencia dos alimentos e ciencias forestais. Como foi o descubrimento da penicilina en 1928? A mañá do 28 de setembro de 1928, Fleming regresou ao Hospital St. Mary de Londres tras un mes de vacacións. Ao entrar no laboratorio viu que algúns cultivos estaban contaminados e decidiu tiralos. Mentres estaba a limpalos, observou que un fungo era capaz de matar algunhas bacterias, xa que ao redor do fungo estas non crecían. Comezou a facer un estudo sobre isto e ao seu descubrimento chamoulle "Penicillium notatum", aínda que nu

55. As células nai

Mira o vídeo titulado células nai (3:42) e responde: Como se chama a técnica empregada? A técnica empregada é a fecundación in vitro. Que quere dicir que "os espermatozoides e os óvulos son células especializadas"? Mentres que moitas células forman partes simples do corpo, algunhas completan tarefas máis complexas e especializadas. Esas células están deseñadas para realizar as funcións para as que están destinadas. Así, os óvulos teñen a función de permitir que un único espermatozoide os fertilice, mentres que os espermatozoides teñen a función de fertilizar óvulos durante a reprodución. Que son os cromosomas? Os cromosomas son filamentos condensados de ADN, visibles no núcleo das células durante a mitose e cuxo número é constante para as células de cada especie animal ou vexetal. E un blastocisto?  Un  blastocisto é un embrión cultivado en laboratorio ata os días 5 ou 6 de desenvolvemento. Ten unha estrutura celular complexa formada por aproximadamente 200 células. Por qu

54. Os xenes

Con respecto ao cariotipo, cal é o sexo desa persoa? Por que? O cariotipo conta con todos os cromosomas que hai no corpo humano. Neste caso, os cromosomas sexuais (o par 23) son XY, polo que o sexo do individuo é masculino. Observas algunha alteración no cariotipo? Busca en internet unha enfermidade relacionada cos cromosomas. Non, non observo ningunha alteración no cariotipo. Un exemplo de enfermidade relacionada cos cromosomas é o síndrome de Patau, unha enfermidade xenética que resulta da presencia dun cromosoma 13 suplementario. Hai algunha célula que non teña 46 cromosomas? Si, hai dous tipos de células que son diferentes. Trátase dos óvulos e dos espermatozoides, pois cada unha delas ten soamente 23 cromosomas. Cal é a diferenza entre xene e alelo? A diferenza é que un xene é unha secuencia de ADN que constitúe a unidade funcional para a transmisión dos caracteres hereditarios, mentres que un alelo é cada unha das formas alternativas dun mesmo xene que se atopan no mesmo lugar n

53. O ADN e os cromosomas

Imaxe
Que quere dicir que as cadeas de ADN se condensan? Cal é o resultado? Quere dicir que as cadeas de ADN se compactan grazas á asociación de proteínas específicas denominadas histonas. A condensación do ADN ten lugar de forma natural para que o reparto de material xenético durante a división celular sexa realizado de forma correcta. O grado de condensación máximo é o cromosoma. Por que os cromosomas teñen aspecto de X? Son as X sempre iguais? Os cromosomas teñen forma de X debido ao seu alto grado de compactación e a que, antes da condensación, cada cadea de ADN se duplica, isto é, fai unha copia idéntica de si mesma. A forma de X non sempre é a mesma, xa que o centrómero divide ao cromosoma en dous brazos, que poden ter distinta lonxitude en función da posición do centrómero. Busca tres exemplos de cariotipos doutras especies moi diferentes indicando o seu número de cromosomas. Hai algunha relación entre este número e o complexa que sexa a especie? As miñocas teñen 36 cromosomas, mentre

52. O núcleo e o ADN

Imaxe
Que é unha molécula e que compoñentes ten unha molécula de ADN? Unha molécula é a parte máis pequena en que se pode dividir un corpo sen que este perda as súas propiedades. O ADN é a molécula que contén a información xenética en todos os seres vivos. A molécula de ADN consiste en dúas cadeas que se enrolan entre elas para formar unha estrutura de dobre hélice. Ademais, está formado por uns compoñentes químicos básicos denominados nucleótidos, que inclúen un grupo fosfato, un grupo de azucre e unha de catro tipos de bases nitroxenadas alternativas. Para formar unha hebra de ADN, os nucleótidos únense formando cadeas, alternando cos grupos de fosfato e azucre. Os catro tipos de bases nitroxenadas atopadas nos nucleótidos son: adenina (A), timina (T), guanina (G) e citosina (C). A orde ou secuencia destas bases determina que instrucións biolóxicas están contidas nunha hebra de ADN. Que é a cromatina e por que está formada? A cromatina é a substancia que forma un cromosoma e consiste na

51. Reprodución asexual e sexual

Que quere dicir que “as funcións que realizan as células son a causa das funcións que teñen os seres vivos” Quere dicir que a célula é a unidade estrutural e funcional de todos os seres vivos, pois todos os organismos están constituídos por células e todas elas son capaces de levar a cabo as funcións de nutrición, metabolismo, resposta a estímulos, procesamento de información, reprodución e crecemento. Compara a reprodución asexual e a sexual contestando en cada caso: Cantos proxenitores se necesitan en cada caso? Na reprodución asexual só se necesita un proxenitor, mentres que na reprodución sexual son necesarios dous. Como son as células da descendencia, iguais ou distintas entre si? Na reprodución asexual as células da descendencia son iguais, mentres que na reprodución sexual son diferentes. Na especie humana como chamamos as células sexuais en machos e en femias? As células sexuais masculinas e femininas son, respectivamente, os espermatozoides e os óvulos. Que é a mitose e can

50. Os trastornos mentais

Escolle tres enfermidades mentais de distinta índole. De cada unha describe o trastorno, o seu tipo ou categoría e a súa incidencia na poboación española. Algúns tipos de transtornos mentais son: Trastornos do neurodesenvolvemento: son problemas que adoitan ter o seu inicio na infancia ou nenez. Un exemplo é o trastorno do espectro autista , unha afección grave relacionada co desenvolvemento do cerebro que afecta á capacidade de comunicarse e interactuar cos demais e que vai acompañada de patróns de comportamento e intereses restrinxidos e repetitivos. En España, calcúlase que unhas 350.000 persoas teñen diagnóstico de autismo. Trastornos psicóticos: caracterízanse principalmente pola perda de conexión coa realidade e a aparición de delirios, alucinacións ou pensamento e fala desorganizados. Un exemplo é a esquizofrenia , unha enfermidade mental grave que afecta algunhas funcións cerebrais tales como o pensamento, a percepción, as emocións e a conduta. Entre os síntomas frecuentes está

49. As enfermidades "raras"

Indica 5 enfermidades raras ou pouco coñecidas. De cada unha indica brevemente o seu nome e síntomas. Síndrome de Moebius : enfermidade rara do desenvolvemento. Dous importantes nervios craniais non están totalmente desenvoltos nestes pacientes. Estes nervios controlan o pestanexo, o movemento lateral dos ollos e as múltiples expresións da cara, polo que causa parálise facial e falta de movemento nos ollos. A falta de expresión facial pode acompañarse de babexo, dificultades na fala e problemas de pronuncia. Esclerose lateral amiotrófica : enfermidade neurodexenerativa que causa unha perda progresiva das neuronas motoras. En aproximadamente dúas terceiras partes dos pacientes empézase con debilidade e deterioración muscular de membros asimétrica. A enfermidade é progresiva, con discapacidade e minusvalía en aumento, conducindo xeralmente á morte como consecuencia de insuficiencia respiratoria nun prazo de 3 a 5 anos aproximadamente. Síndrome de Prader Willi : enfermidade rara do desenv

48. Diagnose e tratamento

Diagnóstico : acción e efecto de recoñecer a natureza dunha enfermidade polos seus síntomas e signos. Medicamento : substancia que serve para curar ou previr unha enfermidade, para reducir os seus efectos sobre o organismo ou para aliviar unha dor física. Cirurxía : parte da medicina que trata as enfermidades, deformidades e traumatismos por medio de operacións manuais ou utilizando instrumentos. Patente (dun medicamento) : conxunto de dereitos exclusivos concedidos por un Estado ao inventor dun novo medicamento, susceptible de ser explotado comercialmente, por un período limitado de tempo a cambio da divulgación da invención. Transplante (de órganos) : procedemento cirúrxico mediante o que se transfire un órgano dunha área a outra do corpo ou dunha persoa (doante) a outra persoa (receptor). Principio activo : ingrediente principal dun medicamento que exerce a acción terapéutica sobre o organismo.

47. A medicina nos séculos XVII, XVIII e XIX

Fai un informe (de 15 a 30 liñas) describindo as investigacións e os descubrementos de tres científic@s no campo da mediciña. Edward Jenner (1749 – 1823) Cando tiña 8 anos, Edward viviu unha experiencia traumática na que estivo ao bordo da morte. Houbo un brote de varíola na súa cidade natal e foi sometido ao único tratamento preventivo que se coñecía: fixéronlle un corte no brazo e introducíronlle o contido purulento da vesícula dun enfermo de varíola. Aos 14 anos comezou a súa formación como cirurxián e farmacéutico, e con 21 anos converteuse en discípulo do cirurxián e anatomista John Hunter. Ao estudar o feito de que as mulleres que muxían as vacas eran xeralmente inmunes á varíola, Jenner postulou que o contacto das leiteiras durante o muxido co pus das bochas das vacas protexíaas da varíola. O 14 de maio de 1796, Jenner elixiu a un neno de 8 anos para infectalo, primeiro co virus bovino e logo, co humano. En ambos os casos, o neno nin enfermou nin morreu. Logo, repetiu o proced

46. A Idade Media

Cal era a concepción cristiana da enfermidade? Durante a Idade Media, a enfermidade considerábase como unha proba que Deus enviaba ao individuo, como un castigo divino. A causa da enfermidade era o pecado, cuxa curación pasaba directamente pola intervención divina. A quen se lle encomendou o tratamento dos enfermos? Cales eran os hospitais da época?      Os coñecementos médicos e sanitarios foron conservados e exercidos nos monasterios, que estaban ubicados en lugares illados para que as enfermidades non se propagaran con facilidade. Boa parte dos xardíns dos monasteros, polo tanto, estaba adicado ao cultivo de herbas medicinais.      Os primeiros hospitais atopábanse nos monasterios, pero máis adiante edificáronse hospitais independentes coa idea de coidar ao próximo. A asistencia ao enfermo era máis unha obra de caridade ou misericordia que de xustiza, polo que normalmente era exercida por sacerdotes ou clérigos. Indica o nome de tres médicos de orixe árabe. Algúns médicos árabes ilu

45. Os primeiros médicos

Fai unha entrada describindo brevemente a vida e as aportacións médicas de Galeno e Hipócrates.      Galeno foi un médico grego do século II experto en preparar medicamentos. Naceu en Pérgamo, actual Bergama (en Turquía), no ano 129 d.C. e con tan só 20 anos chegou a converterse en terapeuta do "Asclepeion de Pérgamo", un templo "curativo" consagrado ao deus Asclepio. Alí iniciou os seus estudos de medicina que completou en Esmirna e Corintco, e foi tamén neses primeiros anos cando tomou contacto coa obra do célebre médico Hipócrates de Cos.      Galeno, entre outras moitas cousas, demostrou como diversos músculos son controlados pola médula espiñal, identificou sete pares de nervios craneais, demostrou que é o cerebro o órgano encargado de controlar a voz, demostrou as funcións do ril e da vexiga, demostrou que polas arterias circula sangue (e non aire), descubriu diferenzas estructurais entre veas e arterias e describiu as válvulas do corazón.      Hipócrates  fo

44. As primeiras civilizacións

Indica algúns escritos das antigas civilizacións de Medio Oriente, China, India e Exipto que traten temas relacionados coa saúde e a medicina. Na civilización mesopotámica escribiuse o código "Hammurabi", un dos textos máis antigos que trata sobre a medicina e a saúde. En Exipto escribiron papiros: "Ebers" (recopilación de escritor médicos), "Edwin Smith" (documentos quirúrxicos), "Lahun" (fala sobre xinecoloxía), "Hearst" (formulario médico), "Londres" (contén rutiais curativos), etc. Na India tiñan a "Verda", un texto de ritos curativos.

43. As orixes máxicas da medicina

Prepara un informe (10 - 20 liñas) sobre aquelas persoas que xurdiron en todas as sociedades antigas e que, utilizando os seus supostos poderes máxicos, acadaron un importante posto nestas sociedades. Nos pobos primitivos a enfermidade considerábase castigo dalgunha divindade ou críase resultado de romper un tabú ou algunha regra sagrada para a tribo. A concepción da enfermidade era máxica e, polo tanto, o diagnóstico e o tratamento tamén requirían de medios e ritos máxicos.   Na Asiria antiga, por exemplo, a medicina era esencialmente máxico-relixiosa. Alí os encargados da medicina eran os Asu , que tiñan unha predilección por considerar que a posesión por espíritos era a causa das enfermidades. Para a curación dos males, os homes primitivos invocaban aos mesmos deuses ou espíritos, invocación que estaba a cargo de seres humanos con características especiais aos que chamaron magos, bruxos, sacerdotes e médicos. Máis tarde apareceu o chamán. Denominado así o médico bruxo que se orixino

42. O encéfalo

Cal é a parte máis primitiva do cerebro humano? Cal é a súa función? A parte máis primitiva do cerebro é o tronco encefálico, que serve para regular funcións vitais básicas (como a respiración ou o metabolismo) e reaccións ou movementos automáticos. Que parte do cerebro se desenvolveu coa aparición dos mamíferos? Que nos aportou? Coa aparición dos primeiros mamíferos desenvolvéronse a codia e o sistema límbico, un novo territorio celular que rodeou ao tronco encefálico e deu lugar á aparición da aprendizaxe e da memoria. Que é e de que se encarga o neocórtex? O neocórtex é o estrato de células cerebrais máis evolucionado que se encarga das capacidades cognitivas superiores que permiten planificar, comprender e desenvolver a vontade. Cal é a diferenza fundamental do encéfalo entre humanos e chimpancés? A diferenza fundamental do encéfalo entre humanos e chimpancés é a codia cerebral, que na especie humana supón o 76% do cerebro e nos chimpancés supón o 72% do cerebro.

41. Dúas marabillas

Fai un comentario sobre o seguinte enlace .      No enlace fálase das numerosas similitudes que atoparon un astrofísico da Universidade de Bolonia e un neurocirurxián da Universidade de Verona entre a rede cósmica de galaxias e a rede de células neuronais do cerebro humano, pois ambas presentan 100 mil millóns de galaxias e 69 mil millóns de neuronas, respectivamente.      Así mesmo, tamén presentan similitudes en canto á masa, pois ambas están formadas por un 30% de galaxias ou neuronas e un 70% de enerxía escura ou auga.     Sinceramente, parécenme unhas cifras sorprendentes, pois se ben unha diferencia de 31 mil millóns de neuronas pode ser notable, a coicidencia en canto á masa paréceme asombrosa, xa que o cerebro e o Universo non parecen ter nada en común e resulta que presentan unha mesma proporción de compoñentes.      Ademais, o astrofísico e mais o neurocirurxián recalcan que ambas redes presentan máis semellanzas entre elas que o Universo cunha galaxia ou a rede neuronal co i

40. A hominización

Dentro da variedade de especies e xéneros que constitúen a nosa "árbore xenealóxica" podemos observar como o proceso evolutivo seguiu unhas tendencias determinadas que, ao longo do tempo, nos foron afastando das características dos primates (como, por exemplo, o andar bípedo ou o aumento do cráneo). Nesta entrada tes que ampliar cales foron ditas tendencias evolutivas. As tendencias evolutivas da orde primate que foron dando lugar á aparición dos homínidos son: Tendencia ao bipedismo ou postura ergueita Liberación do chan das extremidades anteriores (como consecuencia do bipedismo), que se transformaron en superiores. Estas puidéronse empregar para agarrar e coller alimentos e utensilios, o que favoreceu a construción de ferramentas e contribuíu ao desenvolvemento da intelixencia, que permitiu o desenvolvemento da linguaxe Co paso do tempo, mans menos bastas e dedos máis finos. Ademais, o polgar fíxose mais longo en relación co resto dos dedos. As uñas tenderon a reducirse e

Infografía "A evolución humana"

Imaxe
 

37. Exemplos de infografías

Imaxe
Busca 5 exemplos de infografías con temas e aspectos diferentes sobre as cuestións científicas que tratamos neste curso: ciencia, universo, planeta Terra, vida, seres vivos, mediciña e tecnoloxía. Fai unha breve descrición do que se explica na infografía. Nesta infografía apórtanse datos sobre o Sol e a distancia á que están os planetas con respecto a este: Esta infografía fala do ácido desoxirribonucleico, aportando curiosidades sobre o mesmo: Aquí tamén se aportan curiosidades, pero neste caso son sobre o planeta Terra: Nesta infografía fálase sobre os tardígrados, dicindo onde viven, cantas especies hai e aportando diversos datos sobre eles: Esta infografía presenta a doce mulleres que foron importantes no ámbito da ciencia e fala sobre os seus correspondentes descubrimentos:

36. Extincións

Das distintas extincións que se produciron na historia da Terra indica: cando sucedeu cada unha, a que foi debida, exemplos de especies que desapareceron e porcentaxe de especies que se extinguiron. Extinción masiva do Ordovícico-Silúrico : Tivo lugar fai 443 millóns de anos. Causada, probablemente, por un período glacial ou pola diminución da cantidade de osíxeno dispoñible. Recentemente, pénsase que foi a explosión dunha supernova a que provocou efectos devastadores en todos os seres vivos. Provocou a desaparición de trilobites, arqueociátidos, braquiópodos, conodontes e graptolitoideos. O Orthoceras desapareceu nesta extinción. O 86% das especies desapareceron. Extinción masiva do Devónico-Carbonífero : Tivo lugar fai 367 millóns de anos. Causada pola aparición de novas plantas terrestres, que liberaron nutrintes no océano, proliferando a poboación de algas, que absorberon o osíxeno da auga, condenando así a vida animal. Provocou a desaparición case total dos trilobites. O Dunkleost

35. A evolución

Imaxe
A evolución prodúcese, principalmente, debido á variabilidade xenética, ás mutacións, á recombinación xenética, á deriva xenética, ao fluxo xenético, á selección natural e á "loita" pola supervivencia.

34. Darwin e Wallace

Cal foi a causa pola que Darwin, e non Wallace, é considerado o "pai" da teoría da evolución? Wallace envioulle as súas ideas ao naturalista inglés Charles Darwin, con quen intercambiou varias cartas. Darwin, que estivera traballando durante 20 anos na súa propia teoría da selección natural, aínda non publicara as súas ideas por medo a que foran rexeitadas. Pronto se decatou de que os descubrimentos de Wallace encaixaban cos seus, polo que decidiu dar o paso. Presentou ambos documentos á vez para que os dous recibiran crédito pola teoría da evolución e, no momento, ambos se fixeron famosos. Sen embargo, logo de que en 1859 Darwin publicara o seu libro A Orixe das Especies por Medio da Selección Natural, este quedou na memoria da xente como o home que descubriu a evolución, polo que Wallace foi esquecido pola maioría da xente. En que zonas xeográficas "recolectaron" respectivamente as probas de que os seres vivos evolucionan? Para "recolectar" as súas proba

33. As formas acelulares

Que son?      Todos os organismos que constitúen os cinco reinos biolóxicos son estruturas celulares (son células ou están constituídos por conxuntos de células). Sen embargo, na natureza tamén existen estruturas acelulares, que posúen capacidade reprodutora, mais só se poden reproducir empregando parasitariamente as estruturas biolóxicas dunha célula hóspede. Que tipos hai?      Actualmente, describíronse máis de 9910 especies de acelulares, pero pénsase que pode haber millóns de especies que todavía non foron atopadas.      Algúns tipos de formas acelulares son: virións (infectan a calquera tipo de organismo), viroides (infectan a plantas e fungos, pero tamén poden replicarse en bacterias e algas), virófagos (infectan a outros viruses), virusoides (necesitan un virus auxiliar para a súa replicación), etc. Son seres vivos ou non? Os seres vivos están formados por células (unha ou varias) e elas son a base da súa fisioloxía e anatomía como individuos. Os virus e os viroides, entre

32. A árbore da vida

Imaxe

31. Orixe da vida

Cando apareceron os primeiros seres vivos... como eran? Pénsase que os primeiros organismos eran procariotas e heterótrofos, é dicir, que obtiñan materia e enerxía de substancias orgánicas presentes nos mares primitivos. Estes organismos vivían en ausencia de osíxeno, gas inexistente na atmosfera. Por que se pensa que a vida xurdiu na auga? O compoñente máis abundante das células, onde se dan todas as reaccións químicas do metabolismo celular dos organismos vivos, é a auga. Sen embargo, antes de que xurdira a primeira célula non había unha "barreira" que a separara do medio acuoso, polo que se pensa que toda a química previa aos primeiros sistemas vivos debía desenvolverse directamente sobre mollado. Ademais, exames de xenomas de microbios sinxelos permiten concluír que os seus antepasados vivían en chemineas hidrotermais no solo marino. Hai outras explicacións alternativas a como e onde apareceron os primeiros seres? Si, existen outras explicacións como pode ser, por exemplo

30. Conceptos básicos de bioloxía

Especie : grupo de seres vivos moi similares desde o punto de vista xenético, capaces de se cruzaren e teren descendencia viable en condicións naturais. Evolución : proceso xeral de cambio nos seres vivos que ten como resultado a aparición de novas especies. Adaptación : p roceso mediante o cal un ser vivo se acomoda ao medio en que vive. Ecoloxía : c iencia que estuda as relacións que manteñen os seres vivos entre si e co medio en que viven. Biótopo : e spazo que presenta uniformidade en canto ás condicións necesarias para a existencia dunha comunidade animal e vexetal determinada. Biocenose : a sociación de organismos de diversas especies que viven nun hábitat determinado formando unha comunidade integrada. Célula : unidade anatómica e fisiolóxica fundamental da materia viva que pode constituír un organismo por si soa, organismo unicelular, ou formar grupos especializados con outras células dando lugar a tecidos e órganos nos organismos pluricelulares. Procariota : organismo unic

29. Características dos seres vivos

Cales son as características e propiedades que "identifican" a algo como un ser vivo? Os biólogos identificaron varias características comúns a todos os organismos que coñecemos. Aínda que as cousas inanimadas poden ter algunhas destas características, só os seres vivos as posúen todas: Organización : os seres vivos están altamente organizados, é dicir, conteñen partes especializadas e coordinadas. Todos os seres vivos están formados por unha ou máis células, que se consideran as unidades fundamentais da vida. Metabolismo : a vida depende dunha enorme cantidade de reaccións químicas interconectadas. Os seres vivos deben usar enerxía e consumir nutrintes para levar a cabo as reaccións químicas que sustentan a vida. Homeostase : os organismos regulan o seu ambiente interno para manter o rango relativamente estreito de ondicións necesarias para o funcionamento celular. Crecemento : os seres vivos experimentan crecemento regulado. As células individuais aumentan de tamaño e os or

28. Que é a vida?

Cremos saber que características e propiedades son as que "identifican" a algo como un ser vivo. Por outra banda, hai certas evidencias de como puideron ser os primeiros habitantes da Terra. Sen embargo, a cuestión de que é a vida ou como apareceu o primeiro ser vivo segue sen resolverse. A ver se ti o sabes... que é a vida? O concepto de vida pode ser definido desde diversos enfoques: A noción máis habitual está vinculada á bioloxía, que sostén que a vida é a capacidade de nacer, crecer, reproducirse e morrer. Para a relixión, a vida é a unión do corpo e a alma. Dende un punto de vista bioquímico, a vida pode definirse como un estado ou carácter especial da materia, alcanzado por estruturas moleculares específicas, con capacidade para desenvolverse, manterse nun ambiente, recoñecer e responder a estímulos e reproducirse permitindo a continuidade. No sentido estritamente fisiolóxico, a vida é a característica que distingue aos seres animados dos inanimados.

27. A Terra é a vida

Explica cales son as condicións únicas que permitiron que a vida xurdira, evolucionara e se diversificara no planeta Terra (entre 15 e 20 liñas). A existencia da vida na Terra apóiase en seis grandes piares: A distancia ao sol, que fai posible a presenza de auga en estado líquido. Ademais, permite a presenza de luz solar, coa que as plantas realizan a fotosíntese, proceso polo que converten o dióxido de carbono en osíxeno. A auga, substancia imprescindible para que exista calquera tipo de vida. Con ela realízanse todas as reaccións químicas do metabolismo dos seres vivos. De feito, o corpo humano está composto aproximadamente por un 70% de auga, cantidade semellante á que hai na superficie terrestre. A combinación de elementos químicos presentes na superficie terrestre (como poden ser o nitróxeno, o osíxeno, o carbono e o hidróxeno), que permiten a existencia das biomoléculas que compoñen os organismos vivos. A atmosfera, que atrapa as radiacións de alta enerxía pola súa composición ri

26. A xeosfera

Cal é a nosa maior fonte de información para estudar o interior da xeosfera?      Como non se pode acceder ao interior da Terra é necesario deducir, a partir dos datos obtidos por métodos indirectos, como é o seu interior para poder coñecer así a súa estrutura e as propiedades dos materiais que o compoñen.      Un dos principais métodos de estudo indirecto é o método sísmico, que está baseado no estudo das ondas sísmicas producidas por terremotos ou por explosións controladas. Analizando a velocidade e a traxectoria desas ondas pódese coñecer a composición química, o estado físico e a estrutura dos materiais que compoñen as partes internas da Terra. Que son as descontinuidades?      Cando as ondas cambian de medio modifican a súa traxectoria e velocidade, polo que se pode deducir como é o interior da Terra ao analizar a diferencia de chegada aos distintos sismógrafos das ondas P (que se transmiten a partir dos medios sólidos e líquidos) e das ondas S (que só se transmiten a tra

Mapa mental "O universo e o Sistema Solar"

Imaxe
 

25. A hidrosfera

Na hidrosfera, a auga pode atoparse en varios estados. Cales son e onde os atopamos?      Os estados da auga na natureza son: sólido (en forma de xeo ou en glaciares), líquido (nos océanos e nas augas continentais) e gaseoso (por exemplo, no vapor de auga que hai nas nubes). A auga "móvese" entre as distintas capas da Terra mediante o ciclo do auga. Que dúas forzas ou enerxías permiten este movemento? Explica brevemente en que consiste este ciclo.      A auga do planeta circula e cambia de estado de forma constante grazas á forza da gravidade e á enerxía solar.      O sol quenta a superficie das augas dos ríos, lagos, lagoas, mares e océanos, polo que a auga se transforma en vapor e sobe á atmosfera. Na atmosfera, o vapor concéntrase en pingas que formarán nubes. Unha vez alí, a auga pasará ao seu estado líquido novamente, descendendo á superficie en forma de pequenas pingas. A cuarta etapa do ciclo da auga é a infiltración. Coñécese como infiltración o proceso no cal a auga

24. A atmosfera

Imaxe
Define atmósfera A atmosfera é a capa gasosa que envolve a Terra. Que é o aire? Cal é a súa composición? O aire é a mestura de gases que forma a atmosfera terrestre. Nas capas baixas da atmosfera, o aire perfectamente seco está composto por nitróxeno (78'084%), osíxeno (20'946%), argon (0'934%), dióxido de carbono (0'033%) e por outros gases (0'002%). A atmosfera actual non se parece en nada á primitiva atmósfera da Terra. Por que?      A diferencia máis importante entre a atmosfera primitiva e a actual é que aquela non contiña osíxeno e posuía unha maior abundancia de CO2. Ademais, tampouco existía a capa de ozono. Sen embargo, a atmosfera actual protexe da radiación solar ultravioleta, controla a temperatura e evita a entrada de meteoritos.      A atmosfera inicial estaba composta por hidróxeno e helio. Logo, o planeta foi bombardeado por unha gran cantidade de meteoritos, que desembocarían nunha actividade tectónica e volcánica sen precedentes. Os gases liberados

21-23. As placas litosféricas

Identifica as placas 1, 2, 3, 4, 5 e 6 1 - Placa Euroasiática 2 - Placa Africana 3 - Placa Suramericana 4 - Placa Norteamericana 5 - Placa Pacífica 6 - Placa de Nazca Fíxate nos límites ou bordes de placas entre 1 e 2 e entre 3 e 6. Como se chaman estas zonas? Que está sucedendo en cada caso?      Entre 1 e 2 hai un borde converxente, polo que hai un proceso de subdución no que a litosfera africana se afunde por debaixo da litosfera da placa Euroasiática. Entre 3 e 6 hai o mesmo tipo de límite, sendo a placa de Nazca a que se afunde por debaixo da Suramericana. Fíxate nos límites ou bordes de placas entre 2 e 3 e entre 5 e 6. Como se chaman estas zonas? Que está sucedendo en cada caso?      Entre 2 e 3 hai un borde diverxente, polo que se está producindo unha separación entre a placa Africana e a placa Suramericana. Entre 5 e 6 hai o mesmo tipo de límite, polo que tamén se están separando a placa Pacífica e a placa de Nazca. O océano Atlántico está a medrar 20 cm cada ano. Explica clar

20. As placas litosféricas

Que é a litosfera? A litosfera é a capa de rochas ríxida, formada pola codia e o manto superior. Ten un espesor aproximado de 100 quilómetros. A litosfera non é unha capa contínua senón que esta rota ou fracturada. Cal pode ser a causa da súa rotura? A litosfera atópase flotando sobre unha capa pastosa denominada astenosfera. A atenosfera é maleable e pode ser empuxada e deformada en resposta á calor da Terra. É por iso que, cando unha corrente de magma procedente do manto chega á litosfera, esta sofre unha fragmentación que, co paso de millóns de anos, dá lugar a dúas placas diferentes. Que é unha placa litosférica? Indica o nome das principais placas As placas tectónicas ou litosféricas son os diferentes fragmentos nos que se atopa dividida a litosfera. Actualmente, diferéncianse sete grandes placas tectónicas (Placa Euroasiática, Placa Africana, Placa Indoaustraliana, Placa Norteamericana, Placa Suramericana, Placa Pacífica e Placa Antártica) e unhas sete pequenas placas tectónicas

19. As fontes de enerxía da Terra

A Terra está continuamente cambiando e evolucionando. Os seus climas, os seus continentes e océanos, a súa xeografía, ... foron variando no pasado e seguirán variando no futuro. A nivel global estas transformacións naturais son orixinadas por dúas inmensas fontes de enerxía con características, ás veces, contrarias. De que duas fontes de enerxía se trata? Explica de onde proceden. Trátase da enerxía xeotérmica e da enerxía solar. A xeotérmica é a que se pode obter mediante o aproveitamento da calor do interior da Terra, mentres que a solar é a que se obtén mediante o aproveitamento dos raios do Sol. Como inflúen esas fontes de enerxía no relevo? A enerxía térmica do interior da Terra é a responsable dos procesos xeolóxicos internos, que dan lugar á formación do relevo (montañas, dorsais oceánicas, volcáns, ...). Os procesos xeolóxicos externos (erosión, transporte e sedimentación), pola contra, encárganse de destruir o relevo, tendendo a nivelar a superficie terrestre. Estes procesos e

18. As capas da Terra

Cales son as capas da Terra? A Terra está composta por catro capas diferentes: Atmosfera : está composta principalmente de nitróxeno (78'08%) e osíxeno (20'95%). Xunto a estes, existen outros gases en menor cantidade como o argón (0'93%) ou o dióxido de carbono (0'035%). Biosfera : o 95% da biosfera está formada por carbono, nitróxeno, osíxeno, fósforo e azufre. Hidrosfera : a auga do mar está composta, principalmente, por hidróxeno, osíxeno, sodio, cloro, magnesio, azufre, potasio, calcio e bromo Xeosfera : está formada por osíxeno, silicio, magnesio, ferro e níquel en estado viscoso. Xustifica o enunciado "os elementos químicos que hoxe constitúen a Terra foron situándose de acordo coa súa densidade" Ao principio, a Terra era unha masa de materia ardente. Durante máis de 1 000 millóns de anos houbo nela unha gran actividade volcánica, a causa da calor almaceada no seu interior. Conforme a calor se foi disipando, a gravidade terrestre fixo que os materiais qu

17. A formación da Terra

Cal foi o proceso polo que se iniciou a formación da Terra?      Créese que fai 4 600 millóns de anos explotou unha estrela próxima á Vía Láctea, cuxa onda de choque puxo en movemento os materiais da nosa nebulosa protosolar, que comezou a xirar máis deprisa formando un disco. As forzas gravitatorias reuniron a maior parte da masa nunha esfera central e ao seu arredor quedaron xirando outras moito máis pequenas.      Co crecemento do Sol o material restante comezou a agruparse, dando lugar a asteroides, cometas, planetas e lúas. Nun principio o núcleo da Terra formouse con elementos pesados que chocaron e se uniron entre si. Os materiais máis densos foron absorbidos cara o centro, mentres que os materiais máis lixeiros formaron a codia. Como se formou a Lúa?      Uns 20 ou 30 millóns de anos despois da formación dun planetoide preto da órbita da Terra, este volveuse demasiado masivo como para permanecer de forma estable na súa órbita. Anos máis tarde, a Terra sufriu un impacto moi fort

16. Wegener

Imaxe
Que descubriu Wegener? Wegener propuxo a teoría da deriva continental , baseándose na forma que tiñan os continentes a ambos lados do Atlántico e no seu encaixe perfecto. Esta observación levouno a pensar que fai miles de millóns de anos solo existía un continente, ao que denominou "Panxea". Que probas aportou para xustificar a súa teoría? Para xustificar a súa teoría aportou diversas probas: Xeográficas : Wegener sospeitou que os continentes poderían ter estado unidos en épocas pasadas ao observar unha gran coincidencia entre as formas da costa dos continentes. Paleontolóxicas : existen varios exemplos de fósiles de organismos idénticos que se atoparon en lugares que hoxe se atopan a miles de quilómetros. Esta proba indica que os continentes estiveron reunidos nalgunha época pasada. Xeolóxicas : reuniu os continentes en Panxea e descubriu que existían cordilleiras da mesma idade e clase de rochas en distintos continentes e, polo tanto, segundo Wegener, estiveran unidos. Pal

15. Nos confíns do Sistema Solar

Imaxe
Que é a forza da gravidade?      A forza da gravidade é unha das interaccións fundamentais da natureza, que fai que corpos dotados de masa se atraian entre si con maior intensidade na medida en que sexan máis voluminosos ou estean máis cerca uns dos outros.      A Lei de gravitación universal que a explica e permite calculala foi proposta por Isaac Newton en 1687, supostamente tras recibir o impacto dunha mazá na cabeza.      Posteriormente, o físico Albert Einstein, baseándose en Newton e nos seus propios descubrimentos, postulou a súa Teoría da Relatividade Xeral, na que reformulou algúns aspectos da gravitación newtoniana. Que é a nube de Oort? A que distancia se atopa do Sol?      A nube de Oort é unha agrupación esférica de 100.000 millóns de corpos feitos de rochas, xeo e po.      Foi descuberta en 1950 polo astrónomo holandés Jan Hendrik Oort, e créese que os seus confíns poderían estar a 14 959 787 070 000 000 metros do Sol. Indica unha breve información sobre algún dos cometas

14. Plutón

Plutón é un obxecto celeste, actualmente considerado como un planeta anano, aínda que durante un longo tempo foi o planeta máis afastado do sistema solar. A idea de nomealo con ese nome débese á súa situación de afastamento semellante á que sofre Plutón, deus romano dos infernos e das teblas, gobernador das distantes terras do inframundo. Venus es la representación romana de la diosa griega Afrodita, esta diosa es conocida por su esplendorosa belleza y era asociada con la hermosura, el amor y la fertilidad. Fuente: ¿Por qué el planeta Venus se llama así? https://blogdidactico.com/porque-el-planeta-venus-se-llama-asi Venus es la representación romana de la diosa griega Afrodita, esta diosa es conocida por su esplendorosa belleza y era asociada con la hermosura, el amor y la fertilidad. Fuente: ¿Por qué el planeta Venus se llama así? https://blogdidactico.com/porque-el-planeta-venus-se-llama-asi

13. Compoñentes do sistema solar

Busca un vídeo curto no que se expliquen os compoñentes do Sistema Solar      No canto de buscar un vídeo cunha duración máxima de 15 minutos, atopei dous vídeos cortiños (que suman aproximadamente 8 minutos) nos que se fala das rochas espaciais e dos planetas do Sistema Solar: Cometas, asteroides, meteoros e meteoritos https://youtu.be/TzocevK2x8k Planetas do Sistema Solar https://youtu.be/hv9rUQY8HAk

12. O universo

Planeta anano : corpo celeste semellante a un planeta, pero que non limpou a zona da súa órbita doutros obxectos ríxidos. Satélite : corpo celeste que xira arredor dun planeta. Asteroide : corpo celeste de características rochosas e dimensión inferior a 1000 km, que gravita arredor do Sol, na maioría dos casos entre as órbitas de Marte e Xúpiter. Cometa : corpo celeste que orbita arredor do Sol constituído por un núcleo de xeo e rochas e unha cola formada por gas e po. Meteorito : fragmento dun corpo celeste que cae sobre a superficie dun planeta ou satélite, en particular da Terra. Órbita : traxectoria descrita por todo corpo celeste que xira arredor doutro.

11. O universo

Universo : conxunto constituído por todos os corpos celestes e o espazo que os contén. Galaxia : cada unha das agrupacións de estrelas que, vistas co telescopio, presentan un aspecto brillante, nebuloso e xeralmente aplanado. Por mor das inmensas distancias que separan a Terra das galaxias, é case imposible distinguir alguna estrela individual. Nebulosa : condensación de materia interestelar en forma de nube de contornos imprecisos e que pertence á Galaxia. Estrela : astro de gran volume que brilla con luz propia, cunha intensidade que varía segundo a estrela. Sistema : conxunto de corpos celestes que pertencen a un único complexo orgánico constituído. Planetario : conxunto de dispositivos ópticos e mecánicos destinados a reproducir o aspecto do firmamento e os movementos dos astros. Planeta : corpo sólido que describe órbitas elípticas ao redor do Sol ou, en xeral, dunha estrela.

10. Facer un mapa mental

Imaxe

9. Lectura de xeoloxía

O texto fala sobre o recente descubrimento das partes da xeosfera e indica os acontecementos que levaron a que isto sucedera: En 1906, un xeólogo irlandés estaba examinando as lecturas dun sismógrafo cando se deu conta de que algunhas ondas de choque penetraran ata un punto moi profundo e logo rebotaran, como se se atoparan cunha especie de barreira. Deduciu disto que a Terra tiña un núcleo. En 1909, un sismólogo croata estaba estudando gráficos dun terremoto e localizou unha reflexión semellante, pero a un nivel máis superficial. Descubriu así a fronteira entre a corteza e o manto. En 1936, un científico danés estaba estudando sismografías de terremotos cando descubriu que había dous núcleos.

8. Elaborar un informe

Imaxe
O cambio climático fai referencia aos cambios a longo plazo das temperaturas e dos patróns climáticos. Estes cambios poden ser naturais, pero desde o século XIX a queima de combustibles fósiles foi a principal causante. Se o quecemento global segue avanzando ao seu ritmo actual, a temperatura media global podería aumentar ata 1'5 graos entre os anos 2030 e 2052, feito que repercutiría notablemente no desxeo do Ártico. Á súa vez, isto daría lugar ao aumento do nivel do mar que, segundo conta Europa Press, entre xaneiro de 1995 e maio de 2019 aumentou 81'9 mm. No mes de xullo de 2019, a temperatura media do planeta situouse 1'2 graos por enriba do nivel da era preindustrial. De feito, o 25 de xullo de 2019 rexistráronse récords nacionais de temperatura en Alemaña, Bélxica, Luxemburgo, Holanda e o Reino Unido, alcanzando a insólita cifra de 40 graos. En conclusión, o cambio climático afecta a todo. Debe abordarse con urxencia xa que, de non facelo, as temperaturas medias segui